Don’t Judge Book by its Cover & Kitabı kapağına göre yargılamayın….Inspiring story….

Sultan Murad IV, the Sultan of the Ottoman Empire from 1623-1640, would often anonymously go into the midst of the people and see their state. One evening, he felt an uneasiness in himself and the urge to go out. He called for his head of security and out they went. They came to a busy vicinity, and found a man lying on the ground. The Sultan prodded him but he was dead and the people were going about their own business. Nobody seemed to care about the dead man lying on the ground.

The Sultan called upon the people. They didn’t recognise him and asked him what he wanted. He said,

“Why is this man lying dead on the ground and why does no one seem to care? Where is his family?”

They replied,

“He is so and so, the drunkard and fornicator!”

The Sultan said,

“Is he not from the Ummah of Muhammad ﷺ? Now help me carry him to his house”

The people carried the dead man with the Sultan to his house and once they reached, they all left. The Sultan and his assistant remained. When the man’s wife saw his dead body, she began weeping. She said to his dead body,

“May Allah have mercy on you! O friend of Allah! I bear witness that you are from the pious ones.”

The Sultan was bewildered. He said,

“How is he from the pious ones when the people say such and such about him? So much so that no one even cared he was dead!”

She replied,

I was expecting that. My husband would go to the tavern every night and buy as much wine as he could. He would then bring it home and pour it all down the drain. He would then say, “I saved the Muslims a little today.” He would then go to a prostitute, give her some money and tell her to close her door till the morning. He would then return home for a second time and say, “Today, I saved a young woman and the youth of the believers from vice.”

Winter Rags by Richard Lithgow
The people would see him buying wine and they would see him going to the prostitutes and they would consequently talk about him. One day I said to him,

“When you die, there will be no one to bathe you, there will be no one to pray over you and there will be no one to bury you!”

He laughed and replied,

“Don’t fear, the Sultan of the believers, along with the pious ones shall pray over my body.”

The Sultan began to cry. He said,

“By Allah! He has said the truth, for I am Sultan Murad. Tomorrow we shall bathe him, pray over him and bury him.”

And it so happened that the Sultan, the scholars, the pious people and the masses prayed over him.

We judge people by what we see and what we hear from others. Only if we were to see what was concealed in their hearts, a secret between them and their Lord. If Allah knows, why does it matter who knows and who doesn’t know?!

”O you who have believed, avoid much [negative] assumption. Indeed, some assumption is sin. And do not spy or backbite each other. Would one of you like to eat the flesh of his brother when dead? You would detest it. And fear Allah ; indeed, Allah is Accepting of repentance and Merciful.

Surat Al-Hujurat [49:12]

Sultan Murat Han o gün bir hoştur. Telaşeli görünür. Sanki bir şeyler söylemek ister, sonra vazgeçer. Neşeli deseniz değil, üzüntülü deseniz hiç değil. Veziriazam Siyavuş Paşa sorar:
– Hayrola efendim canınızı sıkan bir şey mi var?
– Akşam garip bir rüya gördüm.
– Hayırdır inşaallah.
– Hayır mı, şer mi öğreneceğiz.
– Nasıl yani?
– Hazırlan dışarı çıkıyoruz.

Ve iki molla kılığında çıkarlar yola. Görünen o ki padişah hâlâ gördüğü rüyanın tesirindedir ve gideceği yeri iyi bilir. Seri ve kararlı adımlarla Beyazıd’a çıkar, döner Vefa’ya. Zeyrek’ten aşağılara sallanır. Unkapanı civarlarında soluklanır. Etrafına daha bir dikkatli bakınır. İşte tam o sıra, orta yerde yatan bir ceset gözlerine batar. Sorarlar ‘Kimdir bu?’ Ahali ‘Aman hocam hiç bulaşma’ derler, ‘ayyaşın meyhur’un biri işte!’
– Nerden biliyorsunuz?
– Müsaade ette bilelim yani. Kırk yıllık komşumuz.

Bir başkası tafsilata girer. 

-‘Biliyor musunuz?’ Aslında iyi sanatkârdır. Azaplar çarşısında çalışır, nalının hasını yapar. Ancak kazandıklarını içkiye, fuhşa harcar. Hem şişe şişe şarap taşır evine, hem nerede namlı mimli kadın varsa takar peşine.Hele yaşlının biri çok öfkelidir.
-İsterseniz komşulara sorun. Sorun bakalım, onu bir kere olsun cemaatte gören olmuş mu?
Hasılı mahalleli döner ardını gider. Bizim tebdil-i kıyafet mollalar kalırlar mı ortada. Tam Vezir de toparlanıyordur ki padişah önünü keser.
– Nereye?
– Bilmem. Bu adamdan uzak durmayı yeğlersiniz sanırım.
– Millet bu, çeker gider. Kimseye bir şey diyemem. Ama biz gidemeyiz. Öyle veya böyle tebamızdır. Defnini tamamlasak gerek.
– İyi ya, saraydan birkaç hoca yollar, kurtuluruz vebalden.
– Olmaz. Rüyadaki hikmeti çözemedik daha.
– Peki ne yapmamı emir buyurursunuz?
– Mollalığa devam. Naaşı kaldırmalıyız en azından.
– Aman efendim. Nasıl kaldırırız?
– Basbayağı kaldırırız işte.
– Yapmayın etmeyin sultanım, bunun yıkanması paklanması var. Tekfini, telkini…
– Merak etme ben beceririm. Ama önce bir gasılhane bulmalıyız.
– Şurada bir mahalle mescidi var ama…
– Olmaz. Vefat eden sen olaydın nereden kalkmak isterdin?
– Ne bileyim Ayasofya’dan, Süleymaniye’den. En azından Fatih Camii’nden.
– Ayasofya ile Süleymaniye’de devlet erkanı çoktur. Tanınmak istemem. Ama Fatih Camii’ni iyi dedin. Haydi yüklenelim.

Ve gelirler camiye. Siyavuş Paşa sağa sola koşturur kefen, tabut bulur. Padişah bakır kazanları vurur ocağa. Usulü erkanınca bir güzel yıkarlar ki naaş ayan beyan güzelleşir sanki. Bir nurdur aydınlanır alnında. Yüzü şakilere benzemez. Hem mânâlı bir tebessüm okunur dudaklarında.

Padişahın kanı ısınmıştır bu adama, vezirin ona keza. Meçhul nalıncıyı kefenler, tabutlar, musalla taşına yatırırlar. Ama namaz vaktine hayli vardır daha. Bir ara vezir sıkıntılı sıkıntılı yaklaşır:

– Sultanım yanlış yapıyoruz galiba
– Nasıl yani?
– Heyecana kapıldık, cenazeyi sorup araştırmadan getirdik buraya, Kimbilir hanımı vardı belki, belki de yetimleri?
– Doğru. Öyle ya. Neyse, sen başını bekle, ben mahalleyi dolanıp geleyim.

BİZİM EFENDİ BİR ALEMDİ

Vezir cüzüne, tesbihine döner, padişah garip maceranın başladığı noktaya koşar. Nitekim sorar soruşturur, nalıncının evini bulur. Kapıyı yaşlı bir kadın açar. Hadiseyi metanetle dinler, sanki bu vefatı bekler gibidir.
– Hakkını helal et evladım .Belli ki çok yorulmuşsun.
Sonra eşiğe çöker ellerini yumruk yapar, şakaklarına dayar. Ağlar mı? Hayır. Ama gözleri kısılır, belki hatıralara dalar. Neden sonra silkinip çıkar hayal dünyasından.
– Biliyor musun oğlum?’ diye dertli dertli söylenir, Bizim efendi bir âlemdi vesselâm. Akşamlara kadar nalın yapar, ama birinin elinde şarap şişesi görmesin, elindekini avucundakini verir satın alırdı. Sonra getirip dökerdi helaya.
– Niye?
– Ümmet-i Muhammed içmesin diye.
– Hayret.

BAK ŞU İŞE!

Sonra malum kadınların ücretini öder eve getirirdi.
– Ben sizin zamanınızı satın aldım mı, aldım. Öyleyse şimdi dinleseniz gerek, der çeker giderdi, ben menkibeler anlatırdım onlara. Mızraklı İlmihal, Hüccet-ül İslâm okurdum.
– Bak sen! Millet ne sanıyor halbuki.
– Milletin ne sandığı umurunda değildi. Hoş, o hep uzak mescidlere giderdi. ‘Öyle bir imamın arkasında durmalı ki’ derdi, ‘tekbir alırken Kabe’yi görmeli.’
– Öyle imam kaç tane kaldı şimdi.
– İşte bu yüzden Nişanca’ya, Sofular’a uzanırdı ya. Hatta bir gün
– Bakasın Efendi! Sen böyle böyle yapıyorsun ama komşular kötü belleyecek. İnan cenazen kalacak ortada’. dedim,
– Doğru öyle ya?
– Kimseye zahmetim olmasın! deyip mezarını kazdı bahçeye.
Ama ben üsteledim.
– İş mezarla bitiyor mu? Seni kim yıkasın, kim kaldırsın? dedim.
– Peki o ne dedi?
– Önce uzun uzun güldü, sonra
– Allah büyüktür hatun, hem padişahın işi ne? dedi.

”Ey âmenû olanlar! Zandan çok sakının. Muhakkak ki bazı zanlar günahtır. Ve tecessüs etmeyin (merak edip insanların hatalarını araştırmayın). Sizin bir kısmınız diğerlerinin dedikodusunu yapmasın. Hiç sizden biriniz, ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? Elbette ondan tiksinirsiniz. Ve Allah’a karşı takva sahibi olunuz. Muhakkak ki Allah, tövbeleri kabul eden ve Rahîm olandır.

Hucurat Suresi [49:12]